Dünden Bugüne..

05.12.2012

TAJ MAHAL – 2

    Önceki yazımda Cihan Şah ile Mümtaz Mahal’ in efsanevi aşkından ve bu aşkın görkemli ve aynı zamanda da romantik anıtı Taj Mahal’den bahsetmiştim.

AŞK MAHAL

    Bu yazımda ise, mimari olarak muhteşem bir yapı olan Taj Mahal' in yapılışı ile ilgili enteresan ayrıntılardan bahsetmek istiyorum.

    Bu eşsiz eserin yapımına 1632 yılında başlanmış ve 20 yıl süren inşasının ardından 1652 yılında tamamlanmıştır. Mimarları Mehmet İsa ve Mehmet İsmail efendiler, Mimar Sinan’ın öğrencilerindendir ve bu eserin yapımı için Cihan Şah tarafından İstanbul’ dan davet edilmişlerdir. Mimarlarla davet edilen Hattat Serdar Efendi ise yapıda ki yazıları yazmıştır.
Taj Mahal Türk-İslam mimarisinin en güzide eserlerinden birisidir.
    Taj Mahal’ in yapımında, ender bulunan, parlak, ince mavi damarlı beyaz mermer kullanılmıştır. Yerden 82 metre yükseklikteki kubbede aynı mermerden yapılmış ve 1648 yılında tamamlanmıştır. Kubbenin üzerindeki alem, altın kaplamalıdır. Yapının dört köşesine yerleştirilen dört minare de, yine aynı beyaz mermerden yapılmıştır. Hattat Serdar Efendi tarafından yazılan Yasin-i Şerifin tamamı, anıtın dört yanına yerleştirilmiştir.
    Anıtmezarın yapımında, ustaların yanı sıra 20 bin işçinin çalıştığı söylenir. 1643 de türbe, 1649 da çevresindeki avlu ile yapılar ve nihayet 1652 de Taj Mahal bütünüyle tamamlanır.
    Yamuna ırmağının kıyısında, 305 x 580 metre ölçülerinde, dikdörtgen bir avlunun ortasına inşa edilmiştir. Binanın dört cephesinin ortasında 33 metre yüksekliğinde taç kapılar bulunur.
   

    İç mekanı örten,30 metre yüksekliğinde ki alt kubbe ile üst kubbe arasında,türbe mekanı kadar boşluk vardır.Mümtaz Mahal ile Cihan Şahın sandukaları buradadır, ancak mezarları en alt katta bulunmaktadır. Sandukaların bulunduğu mekan,insan sesinin tam 7 defa yankılandığı bir akustiğe sahiptir.
    Taj Mahal' in yüz binlerce akik, sedef ve firuze gömülü olan duvarlarında ayrıca 42 zümrüt, 142 yakut, 625 pırlanta ve 50 adet çok iri inci vardır.
    Bu muhteşem yapı hakkında her dönem farklı efsaneler üretilmiştir. Bunlardan çoğu unutulup gitmişse de bir kısmı günümüze kadar ulaşmıştır. İşte o efsanelerden birisi de şöyledir:
    Efsaneye göre kubbeyi desteklemek için yapılan iskele, kubbeden daha fazla masraf ve iş gücü gerektirmişti. İnşaatın bitimine yakın Cihan Şah'a iskeleyi sökmenin 5 yıl alacağı bilgisi verilmesi üzerine Cihan Şah, herkesin söktüğü tuğlanın kendisine kalacağı şeklinde bir emir yayınlamış ve iskele bir gecede sökülmüştü.

Taj Mahal, mehtaplı gecelerde, aydan bile daha parlak görünür ve bu romantik görünüşü ile yüzyıllarca herkesi büyüleyerek, Doğulu Batılı birçok ünlü yazar ve şaire ilham kaynağı olmaya devam edecektir.

Zeki DİKMEN